Mensen kunnen hun lichaam alleen ter beschikking stellen aan een anatomisch instituut. Het Medisch Centrum Leeuwarden is geen anatomisch instituut. Het is daardoor niet mogelijk om je lichaam ter beschikking te stellen aan een ziekenhuis in Leeuwarden. Maar dat wil niet zeggen dat inwoners van Leeuwarden hun lichaam niet ter beschikking mogen stellen. Elke Nederlander kan zich hiervoor aanmelden bij een anatomisch instituut.

Lichaam meestal niet aanwezig bij uitvaart

Doorgaans moet het lichaam van de overledene binnen 24-uur zijn binnengebracht in het anatomisch instituut. Dat heeft dus ook de nodige gevolgen voor de nabestaanden. Er is heel weinig tijd om afscheid te nemen van de overledene. Vaak kiezen families er voor om het afscheid enkele dagen later te houden. De plechtigheid ziet er doorgaans hetzelfde uit als bij een ‘normale’ uitvaart. Het enige verschil is dat de kist met de overledene er niet bij is. Vaak wordt er een foto geplaatst op de plek waar doorgaans de kist staat.

Geen graf of urn

Het anatomisch instituut zal het lichaam in geen geval meer terug geven aan de familie. Als het lichaam is opgebruikt worden de overblijfselen samen met dat van andere mensen gecremeerd. Voor de familie is er dus geen plaats waar ze hun overleden dierbare kunnen begraven of waar ze een urn met de as kunnen bewaren.

Let op! Lichaam kan worden geweigerd

Ook als iemand een verklaring heeft dat hij of zij zijn/haar lichaam ter beschikking wil stellen kan het ziekenhuis het lichaam toch weigeren. Dat kan bijvoorbeeld als iemand is overleden bij een ongeval of wanneer het anatomisch instituut niet meer lichamen kan opslaan.

Als het lichaam wordt geweigerd moeten de nabestaanden de uitvaart alsnog zelf regelen. In dat geval kan de familie overwegen om een goedkope uitvaart te kiezen. Zo kan een complete verzorgde crematie al geregeld worden vanaf 1.795 euro.

Waar kan je je lichaam ter beschikking stellen?

Mensen kunnen hun lichaam ter beschikking stellen bij een van de anatomische instituten in Nederland. Kijk voor een overzicht en contactgegevens op de website van de Transplantatie Stichting. Deze organisaties hebben vaak maar een beperkt aantal lichamen nodig. Wanneer ze te veel lichamen hebben kan het zijn dat ze een inschrijfstop houden. Het kan ook voorkomen dat men (soms tijdelijk) alleen mensen inschrijft uit een bepaald postcodegebied of mensen in een bepaalde leeftijdscategorie. '

Soms kiezen mensen er voor om hun lichaam ter beschikking te stellen omdat ze hun familie op die manier niet opzadelen met de hoge kosten van de uitvaart. Maar als iemand staat ingeschreven voor donatie wil dat niet altijd zeggen dat het lichaam ook geaccepteerd zal worden. Het anatomisch instituut kan lichamen weigeren omat ze bijvoorbeeld te beschadigd zijn of omdat iemand is overleden aan een bepaalde ziekte. Als het anatomisch instituut het lichaam weigert dan zal er dus gewoon gezorgd moeten worden voor begrafenis of crematie.

Kijk voor uitgebreidere informatie over het ter beschikking stellen van een lichaam in de infotheek van Uitvaart.nl in het hoofdstuk Ter beschikking stellen van de wetenschap.